BELLINGWOLDE, TER APEL – Vanavond vond in Partycentrum De Meet een spoedoverleg over de crisissituatie bij het aanmeldcentrum in Ter Apel plaats.
Sinds 1996 staat aan de Ter Apelervenen het aanmeldcentrum van de Immigratie- en naturalisatiedienst (IND). Na hun aanmelding krijgen asielzoekers onderdak in de naastgelegen centrale ontvangstlocaties (col) van het COA. Hier is plaats voor maximaal 2.000 vluchtelingen. In de nachtopvang mogen maximaal 275 asielzoekers verblijven.
Door de hoge instroom van asielzoekers en de stagnerende doorstroom naar andere opvanglocaties worden deze cijfers de laatste weken fors overschreden. Zo bevonden er zich in de eerste week van oktober zo’n 2.700 asielzoekers in het complex. Een grote groep bracht de nachten door op stoelen en veldbedden. Ook was er in de nacht van 5 op 6 oktober een groep asielzoekers betrokken bij een vechtpartij. De M.E. moest er aan te pas komen om de gemoederen tot bedaren te brengen. Er werden toen vijf personen aangehouden.
Er zijn ook bij de GGD ernstige zorgen over de gezondheid, de brandveiligheid en de veiligheid van bewoners en personeel in het asielzoekerscentrum. Met zoveel mensen bij elkaar en met daarvoor te weinig sanitaire mogelijkheden en een riolering die niet op zo’n grote groep mensen is toegerust, ligt de uitbraak van een infectieziekte al snel op de loer. Volgens burgemeester Jaap Velema verblijven er in het aanmeldcentrum momenteel zo’n 400 personen. Ook maakt de raad zich zorgen over de veiligheid en overlast voor inwoners van Ter Apel, de beveiliging en de chauffeurs op de pendelbussen.
In een statement, die door alle partijen van de gemeenteraad van Westerwolde is ondertekend, zeggen de leden dat ze de misstanden in het AZC in Ter Apel niet langer accepteren. Ze zijn boos en bezorgd en voelen zich door Den Haag niet serieus genomen; er komt te weinig steun.
Vanavond vond in Partycentrum De Meet in Bellingwolde een extra raadsvergadering plaats. De raad diende unaniem een motie in, waarin o.a. staat dat Den Haag en het COA zich aan eerder gemaakte afspraken, zoals de limiet van 2.000 asielzoekers in de paviljoenen, moet houden. Ze willen dat er directe acties worden ondernomen om de toestroom van asielzoekers naar het complex te verlichten; escalaties moeten worden voorkomen. Ook wil de raad dat het COA incidenten meldt en meteen doorgeeft als het maximaal op te vangen asielzoekers wordt overschreden en/of gemaakte afspraken niet nagekomen kunnen worden.
Update
De motie:
MOTIE SITUATIE TER APEL
De raad van de gemeente Westerwolde, in vergadering bijeen op 18 oktober 2021;
Constaterende dat:
het maximumaantal van 2000 bewoners dat verblijft in het asielcomplex in Ter Apel keer op
keer wordt overschreden;
er niet of nauwelijks iets wordt ondernomen om deze overschrijdingen te voorkomen
wanneer het COA hierop door de gemeente wordt aangesproken;
er ook van de zijde van de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid nauwelijks enige
beweging wordt gemaakt om hierin het tij te keren;
door deze overschrijdingen inhumane omstandigheden ontstaan voor de asielzoekers zoals
een onveilige omgeving voor deze personen en het niet kunnen beschikken over humane
overnachtingsmogelijkheden;
hiermee de onrust en incidenten op het asielcomplex toenemen;
hierdoor onveilige situaties ontstaan voor asielzoekers, medewerkers en inwoners van Ter
Apel en het gevoel van onveiligheid nog meer is toegenomen;
eerder gemaakte afspraken over maatregelen om de veiligheid van asielzoekers,
medewerkers en inwoners te borgen, niet worden nagekomen (een voorbeeld hiervan is de
afspraak die is gemaakt ten aanzien van beveiligers bij de bushaltes);
er geen andere gemeenten bereid lijken te zijn om asielzoekers op te vangen;
door deze situatie het draagvlak onder de inwoners van Ter Apel en omgeving flink onder
druk is komen te staan.
Overwegende dat:
met 2000 opvangplekken voor asielzoekers en een versoberde opvang voor ‘veilige-landers’
Ter Apel haar verantwoordelijkheid neemt en hiermee meer dan genoeg doet;
er geen vertrouwen meer is in afspraken met het COA en de staatssecretaris omdat iedere
keer afspraken moeten worden bevochten en slecht of niet worden nagekomen
de bestuursovereenkomst met het COA openingen biedt om de afspraken die zijn gemaakt
over o.a. het maximum aantal van 2000 asielzoekers (750 per modaliteit) af te dwingen.
Van mening zijnde dat:
er geen sprake van mag zijn dat er een herhaling volgt van de situatie in 2015/2016 waarbij
asielzoekers in tenten werden opgevangen en Ter Apel te maken kreeg met veel overlast;
Dit de inwoners van Ter Apel, de medewerkers van het asielcomplex en de asielzoekers die
zich hier móeten melden niet meer mag overkomen;
Het COA, de IND en de staatssecretaris nu aan zet zijn om orde op zaken te stellen en om op
korte termijn met oplossingen te komen.
Spreekt uit:
boos en bezorgd te zijn over de situatie in Ter Apel en dat er direct acties moeten worden
ondernomen om de toestroom naar het asielcomplex in Ter Apel te verlichten, de eerder
gemaakte afspraken te handhaven en escalatie te voorkomen, zodat Ter Apel wordt ontlast
en een veilige humane aanmelding mogelijk wordt gemaakt voor asielzoekers zoals het
hoort.
Draagt het college van burgemeester en wethouders c.q. de burgemeester op:
- om juridisch te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om dwingende afspraken op te
nemen in een addendum bij de bestuursovereenkomst van 18 mei 2010, waarin in elk geval
aanvullende afspraken worden opgenomen:
o Een actieve meldplicht van het COA als de 2000 plaatsen (750 per modaliteit) wordt
overschreden;
o Een actieve meldplicht om incidenten te melden;
o Een actieve meldplicht om voortijdig te melden dat afgesproken maatregelen niet
kunnen worden nagekomen, zodat hierop door de gemeente geacteerd kan
worden;
o Instrumenten om afspraken af te dwingen, zoals bijvoorbeeld het betalen van een
dwangsom als afspraken niet worden nagekomen;
o Het tekenen van dit addendum door het COA; indien het COA niet tekent het
college van burgemeester en wethouders op te dragen artikel 16, lid 2 van het
contract in werking te zetten. - de raad uiterlijk 1 december 2021 over dit onderzoek te rapporteren;
3 in dit overleg tot nadere afspraken te komen voor het opstellen van het addendum.
Gerard Heijne, Gemeentebelangen
Wim Eilert, PvdA
Herma Hemmen, CDA
Pieter Dinkla, VVD
Eize Hoomoedt, GroenLinks
Edith van der Horst, Ecologisch alternatief
Paul Timmermans, Lijst Timmermans
Toelichting: wordt gegeven in de raadsvergadering