Nieuwe wetten per 1 januari 2022

Foto: C. Glazenburg

Hieronder treft u een overzicht aan van de belangrijkste wetten op het terrein van Justitie en Veiligheid die per 1 januari 2022 in werking treden.

Wet strafbaarstelling misbruik prostitué(e)s die slachtoffer zijn van mensenhandel

Vanaf 1 januari 2022 zijn klanten strafbaar wanneer zij seks kopen van sekswerkers van wie zij weten of vermoeden dat er sprake is van dwang, uitbuiting of mensenhandel. Sekswerk is een legaal beroep in Nederland. Er zijn echter mensen die dit werk niet vrijwillig doen. Zij kunnen slachtoffer zijn van een zedendelict of mensenhandel. Om kopers van seks te informeren, is het ministerie van Justitie en Veiligheid eind december 2021 gestart met de campagne ‘Niet alles is wat het lijkt’ waarin duidelijk wordt dat een aanbod tot seks soms op het tweede gezicht niet vrijwillig is.

Verruiming mogelijkheden tot het verbieden van rechtspersonen

Het kabinet zorgt voor een verruiming van de mogelijkheden tot het verbieden van organisaties waarvan doel of werkzaamheden een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid, rechtsorde of de democratische rechtsstaat. De regering wil radicale of extremistische organisaties, waarvan het doel of de activiteiten in strijd zijn met de openbare orde (waaronder de nationale veiligheid of de internationale rechtsorde), steviger aanpakken.

Als de werkzaamheden of het doel van de rechtspersoon in strijd zijn met de openbare orde, dan dit kan leiden tot een verbodenverklaring en ontbinding. Rechters kunnen de rechtspersoon in het belang van de openbare orde bevelen om activiteiten stop te zetten, uiterlijk totdat over een verboden verklaring onherroepelijk is beslist. Het opzettelijk niet nakomen van dit rechterlijk bevel wordt strafbaar.

Strafrechtelijke aanpak ondermijning

Dit wetsvoorstel versterkt de strafrechtelijke aanpak van ondermijnende criminaliteit. Hiermee wil de regering het criminele proces verstoren, waardoor crimineel gedrag voor de daders niet loont en de samenleving er geen last van heeft. Dit wetsvoorstel vormt onderdeel van de wetgevingsagenda ondermijning.

Met dit voorstel worden verschillende vormen van faciliterende criminaliteit zwaarder bestraft en geeft het de politie en het Openbaar Ministerie meer mogelijkheden om op te treden. Zo wordt het illegaal verblijf op bepaalde logistieke terreinen strafbaar en kan daardoor sneller worden opgetreden als zogenoemde uithalers op zoek zijn naar drugs in havens. Ook wordt bijvoorbeeld het importeren, exporteren en voorhanden hebben van stoffen die worden gebruikt voor de illegale vervaardiging van drugs (precursoren) strafbaar, waardoor het productieproces eerder kan worden verstoord.

Betere man-vrouw verhouding in top bedrijfsleven

Op 1 januari gaat het ingroeiquotum in dat regelt dat ten minste één derde deel van de raad van commissarissen van beursgenoteerde bedrijven moet bestaan uit mannen en tenminste één derde deel uit vrouwen. Het ingroeiquotum gaat gelden voor nieuwe benoemingen van commissarissen. Grote naamloze en besloten vennootschappen moeten passende en ambitieuze streefcijfers vaststellen om de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in de top en subtop van de onderneming evenwichtiger te maken. Ook moeten zij daarover jaarlijks rapporteren aan de SER. 

Introductie van meerdere nieuwe griffierechtcategorieën voor civiele geldvorderingen

Om een zaak voor te leggen aan de rechter moeten griffierechten worden betaald. Voor civiele zaken zijn de griffierechten geregeld in de Wet griffierechten burgerlijke zaken (Wgbz). Met deze wet worden in de Wgbz voor lagere geldvorderingen (tussen de 500 en 5.000 euro) meerdere nieuwe griffierechtencategorieën ingevoerd met lagere tarieven. Bij dat soort zaken gaat het veelal om procedures door bedrijven tegen burgers.

De verlaging is gunstig voor het MKB (die als eiser de griffierechten betaalt) en voor de burger die als de vordering wordt toegewezen vaak de proceskosten van de eiser (waaronder de griffierechten) moet vergoeden. De verlaging is mogelijk gemaakt door de griffierechten voor vorderingen van meer dan 12.500 euro te verhogen. Daarnaast wordt een nieuwe griffierechtcategorie geïntroduceerd voor vorderingen tussen bedrijven van meer dan 1 miljoen euro.

Veiligere opvoeding voor kinderen in BES-eilanden

De veiligheid van kinderen staat altijd voorop, juist binnen een gezin. Dit geldt niet alleen in (Europees) Nederland, maar ook in Caribisch Nederland (Bonaire, Sint Eustatius en Saba, ook wel bekend als de BES-eilanden). Daarom is per 1 januari aan het Burgerlijk Wetboek BES toegevoegd dat ouders verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van het kind en dat er geen geestelijk of lichamelijk geweld gebruikt mag worden in het opvoeden van een kind. Ook het kind vernederend behandelen is niet toegestaan. Dit stond al vermeld in het Burgerlijk Wetboek van het Europese deel van Nederland, maar nog niet in het burgerlijk Wetboek BES.

In deze wet wordt duidelijk dat alle vormen van geweld in de opvoeding verboden zijn. Dit geldt voor zowel ouders als anderen die een kind verzorgen en opvoeden, zoals een voogd of pleegouders. Met deze wetswijziging kunnen gesprekken over geweldloos opvoeden op gang worden gebracht in Caribisch Nederland. De wet draagt daarmee bij aan het voorkomen van kindermishandeling. Kindermishandeling was al strafbaar in Caribisch Nederland op basis van het Wetboek van Strafrecht BES.

Minimumloon omhoog

Per 1 januari 2022 gaat het minimumloon omhoog. Bekijk de minimumloonbedragen per maand, week en dag.

Gewijzigde uitkeringsbedragen

Per 1 januari 2022 wordt de hoogte van een aantal uitkeringen aangepast. Het gaat om de Participatiewet, de IOAW en IOAZ, de AOW, de Anw, de Wajong, de WW, de WIA, de WAO, de ZW en de TW. Dit komt doordat deze uitkeringen gekoppeld zijn aan het wettelijk minimumloon.

AOW-leeftijd stijgt met 3 maanden

De AOW-leeftijd gaat per 1 januari 2022 met 3 maanden omhoog. Dat betekent dat de AOW-leeftijd 66 jaar en 7 maanden wordt.

Veranderingen basispakket zorgverzekering 2022

Vanaf 1 januari 2022 wordt het basispakket uitgebreid met:

  • Vergoeding van verblijf in de buurt van het expertziekenhuis bij CAR-T-celtherapie. Dit geldt voor patiënten die verder dan 1 uur wonen van een ziekenhuis dat deze behandeling aanbiedt;
  • Declareren van elektriciteitskosten bij ademhalingsondersteuning.

De hoogte van het eigen risico blijft € 385.

Hoogte eigen bijdrage voor zorg in 2022

Bekijk de eigen bijdrage 2022 voor sommige ziektekosten uit het basispakket. 
De maximaal eigen bijdrage voor medicijnen blijft € 250.

Verbod op rookruimten op de werkplek

Vanaf 1 januari 2022 zijn rookruimten op de werkplek niet toegestaan. In de horeca, openbare gebouwen en in de semi-publieke sector (zoals ziekenhuizen en stations) waren rookruimtes eerder al verboden.Per 1 juli 2021 zijn rookruimtes niet meer toegestaan in de (semi-)publieke sectoren en openbare gebouwen. Dit betekent dat alle rookruimtes sinds 1 januari 2022 zijn afgeschaft, ook een bedrijfsauto of vrachtwagen van de zaak.

Verbod op alle sigarettenautomaten

Vanaf 1 januari 2022 is er een verbod op alle sigarettenautomaten, bijvoorbeeld in cafés en snackbars. Door het verbod op sigarettenautomaten is de verkoop van tabak in de meeste horeca verboden vanaf 1 januari. Het verbod is een van de maatregelen om roken te ontmoedigen.

Beschermd wonen wordt een taak van alle gemeenten

Vanaf 1 januari 2022 nemen alle gemeenten in een regio samen beslissingen als het gaat om beschermd wonen voor de eigen inwoners. Beschermd wonen is een woonvorm met begeleiding voor mensen met psychische of psychosociale problemen. Het doel is dat zij zoveel mogelijk in de eigen gemeente en als het kan, thuis kunnen blijven wonen met passende ondersteuning.

Kinderopvangtoeslag omhoog

In 2022 gaat de kinderopvangtoeslag omhoog. In de kinderopvangtoeslagtabel 2022 leest u hoeveel procent kinderopvangtoeslag u krijgt. Ook kunt u een proefberekening kinderopvangtoeslag maken.

Twijfelt u of u recht heeft op kinderopvangtoeslag, of de hoogte daarvan? Op de website van Belastingdienst leest u welke voorwaarden er gelden en hoe de toeslag berekend wordt.

Kindgebonden budget

Per 2022 is het kindgebonden budget vanaf het tweede kind 70 euro per jaar hoger dan in 2021. U kunt een proefberekening maken op Belastingdienst.nl.

Alimentatie indexcijfer 2022

Ieder jaar worden de alimentatiebedragen voor kinderalimentatie en partneralimentatie aangepast. Dit heet indexering van alimentatie. Het indexcijfer voor 2022 is 1,9%.

Registratie levenloos geboren kinderen wijzigt in 2022

Op 1 januari 2022 wijzigt de registratie van levenloos geboren kinderen. Vanaf die datum is er nog maar 1 voorwaarde om uw kind te registreren in de BRP: dat u op het moment van het verzoek tot registratie in Nederland woont of gaat wonen. U kunt dit verzoek tot registratie van uw levenloos geboren kind indienen bij uw gemeente.

Hypotheekrenteaftrek verder omlaag in 2022

Voor mensen met een inkomen boven € 69.398 gaat de hypotheekrenteaftrek in 2022 verder omlaag, van 43% naar 40%. Heeft u een lager inkomen? Dan heeft deze verandering geen invloed op uw aftrekposten.

Nationale Hypotheek Garantie

Wilt u uw huis kopen met Nationale Hypotheek Garantie (NHG)? Vanaf 1 januari 2022 is €355.000 de NHG-grens. Investeert u in energiebesparende voorzieningen? Dan stijgt de NHG-kostengrens naar maximaal 376.300.

Huurliberalisatiegrens

De huurliberalisatiegrens is in 2022 € 763,47. Deze grens bepaalt of u in een sociale huurwoning woont of in een woning in de vrije sector.

Wijzigingen Bouwregelgeving: betere brandveiligheid liften

Per 1 januari 2022 gelden nieuwe bouwkundige eisen aan liften in nieuwe woongebouwen. Liften moeten beter bescherming geven tegen brand en rook. Hierdoor kunnen liften bij brand mogelijk door minder zelfredzamen gebruikt worden.

Huurtoeslag in meer situaties

Huurders kunnen in meer situaties huurtoeslag krijgen of behouden. Dit geldt als een kind uit het huishouden (nog) geen verblijfsvergunning heeft. Daarnaast wordt het recht op huurtoeslag verruimd als de huur boven de huurtoeslaggrens stijgt. 

Onvoorziene omstandigheden bij overdrachtsbelasting

Vanaf 2022 wordt bij het bepalen van de overdrachtsbelasting van 2% ook rekening gehouden met onvoorziene omstandigheden vóór overdracht bij de notaris. Bijvoorbeeld een scheiding of overlijden. Zodat kopers dan niet automatisch het algemene tarief (8%) betalen.

Vrijstelling overdrachtsbelasting bij terugkoop VoV-woningen (verkoop onder voorwaarden)

Woningcorporaties en projectontwikkelaars krijgen een vrijstelling voor overdrachtsbelasting bij terugkoop VoV-woningen. Hiermee blijven de VoV-woningen betaalbaar voor starters en kopers met een laag middeninkomen. 

Energielabel woning

Vanaf 1 januari 2022 moeten verkopers en verhuurders bij de verkoop of verhuur van hun woning of gebouw het energielabel ook vermelden in advertenties (bijvoorbeeld via de makelaar of op websites). 

Subsidie energiebesparing

Woningeigenaren en verenigingen van eigenaren (VVE’s) krijgen voortaan 30% subsidie op bepaalde energiebesparende maatregelen. Bijvoorbeeld subsidie voor isolatie (vloer-, dak-, spouwmuurisolatie of HR++glas) en een subsidie voor een (hybride) warmtepomp. De subsidie was tot nu toe 20%.

Compensatie hogere energieprijzen

Omdat de energieprijzen tijdelijk hoog zijn, wordt de energiebelasting in 2022 op 3 punten verlaagd

  1. De belastingvermindering wordt in 2022 met € 265 (inclusief btw) verhoogd. 
  2. Het elektriciteitstarief in de energiebelasting van de eerste verbruiksschijf in 2022 wordt met € 0,05436 per kWh verlaagd (exclusief btw en voor indexatie). 
  3. Het tarief in de energiebelasting van de tweede verbruiksschijf elektriciteit in 2022 gaat met 0,859 cent omlaag; het tarief in de derde verbruiksschijf met 0,201 cent. 

Deze 3 tariefverlagingen gelden alleen voor 2022 en vervallen per 1 januari 2023.

Kosten paspoort en identiteitskaart

De maximale kosten voor reisdocumenten gaan omhoog. Een paspoort kost in 2022 maximaal € 75,82 voor 18-plussers en € 57,34 voor wie nog geen 18 is. Een identiteitskaart kost in 2022 maximaal € 68,53 voor 18-plussers en € 36,98 voor iedereen onder de 18.

Inburgeren

Op 1 januari treedt de nieuwe Wet Inburgering in werking. Het idee van de nieuwe wet is dat taal en werk de snelste route zijn naar meedoen in de samenleving. In het nieuwe stelsel geldt een hogere norm voor het taalniveau dan tot nu toe. Ook combineren asielmigranten taallessen met (vrijwilligers)werk of stage.

Verbod stroomstootapparatuur honden

Vanaf 1 januari is het verboden om stroomstootapparatuur te gebruiken bij honden. Bijvoorbeeld een stroomhalsband of trainingsband. Honden mogen dit soort apparatuur niet meer om hebben. Ook niet als de stroomstootfunctie niet gebruikt wordt. Er geldt een uitzondering voor diergeneeskundige handelingen, bijvoorbeeld CT-scans. Ook kan in uitzonderlijke situaties de apparatuur gebruikt worden voor overheidstaken op het gebied van veiligheid en de openbare orde.

Prostitutie en mensenhandel

Vanaf 1 januari 2022 zijn klanten van sekswerkers strafbaar als zij weten (of hadden moeten weten) dat de sekswerker gedwongen werkt. De klant kan een gevangenisstraf tot vier jaar krijgen of een geldboete van de 4e categorie. Als de sekswerker jonger is dan 18 jaar, is de maximale gevangenisstraf 6 jaar.

Briefadres

Vanaf 1 januari 2022 moeten gemeenten iedereen zonder woonadres verplicht inschrijven op een briefadres. Kan iemand zelf niet voor een geschikt briefadres zorgen, dan moet de gemeente dat doen. Dat kan bijvoorbeeld het adres van het gemeentehuis zijn of een andere gemeentelijke locatie. Dit helpt dak- en thuislozen omdat ze een briefadres nodig hebben voor een uitkering, een (sociale) huurwoning en een zorgverzekering.

Verbieden radicale organisaties

Het wordt makkelijker om radicale en extremistische organisaties te verbieden. Bijvoorbeeld als zij een bedreiging zijn voor de veiligheid van het land of de rechtsstaat. Hieronder valt ook het plegen van geweld of het aanzetten tot haat of discriminatie. De rechter kan ook de activiteiten van zo’n organisatie stilleggen.

Verhoging Milieu Investeringsafstrek (MIA)

Vanaf 2022 gaan de percentages van de MIA omhoog. Hiermee kunnen bedrijven een hogere korting krijgen bij milieuvriendelijke investeringen. De aftrek is 27%, 36% of 45%, op de Milieulijst staat welk percentage geldt voor welk bedrijfsmiddel. De MIA is speciaal voor ondernemers en bedrijven die investeren in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen. 

Compensatie hogere energieprijzen

Omdat de energieprijzen tijdelijk hoog zijn, wordt de energiebelasting in 2022 op 3 punten verlaagd
1.    De belastingvermindering wordt in 2022 met € 265 (inclusief btw) verhoogd. 
2.    Het elektriciteitstarief in de energiebelasting van de eerste verbruiksschijf in 2022 wordt met € 0,05436 per kWh verlaagd (exclusief btw en voor indexatie). 
3.    Het tarief in de energiebelasting van de tweede verbruiksschijf elektriciteit in 2022 gaat met 0,859 cent omlaag; het tarief in de derde verbruiksschijf met 0,201 cent. 
Deze 3 tariefverlagingen gelden alleen voor 2022 en vervallen per 1 januari 2023.

Energielabel woning

Vanaf 1 januari 2022 moeten verkopers en verhuurders bij de verkoop of verhuur van hun woning of gebouw het energielabel ook tonen in advertenties. Bijvoorbeeld via de makelaar of op websites.

Subsidie energiebesparing

Woningeigenaren en verenigingen van eigenaren (VVE’s) krijgen voortaan 30% subsidie op bepaalde energiebesparende maatregelen. Bijvoorbeeld subsidie voor isolatie (vloer-, dak-, spouwmuurisolatie of HR++glas) en een subsidie voor een (hybride) warmtepomp. De subsidie was tot nu toe 20%.

Vissers moeten minimaal 23% van het afval van vistuig inzamelen

Vanaf 1 januari 2022 moeten vissers minimaal 23% van het afval van vistuig inzamelen. Dit percentage wordt elk jaar hoger. Een kwart van het plastic in zee komt namelijk van vistuig. Dit is een van de maatregelen om plastic zwerfafval te voorkomen.

Rookmelders zijn sinds 2003 al verplicht bij nieuwbouw. Vanaf 1 juli moet ieder Nederlands huis er mee zijn uitgerust. Wie niet aan die eis voldoet, riskeert in geval van brand mogelijk ook problemen met de verzekering.

Per 31 december 2022 wordt statiegeld op blikjes ingevoerd. Dat schrijft staatssecretaris Stientje van Veldhoven in een brief aan de Tweede Kamer. Zij hakt de knoop vervroegd door omdat het aantal blikjes in het milieu niet afneemt maar toeneemt. Conform de wens van ook de Tweede Kamer zal het eerdere kabinetsbesluit voor statiegeld op blik eind 2022 van kracht worden. Dit geeft de sector ook de benodigde voorbereidingstijd. Per blikje wordt straks 15 eurocent statiegeld gerekend. Net als voor kleine plastic flesjes. Het doel van de maatregel is de circa 2 miljard blikjes die jaarlijks over de toonbank gaan in te zamelen en te recyclen in plaats van dat deze in ons milieu belanden.

Nieuwe regels per 1 januari 2022 voor betalen spelers in amateurvoetbal. Amateurspelers mogen vanaf de start van het seizoen 2022/’23 geen andere vergoeding ontvangen (voor deelname aan trainingen en/of wedstrijden) dan een onkostenvergoeding of een vrijwilligersvergoeding (ongeacht wie de vergoeding betaalt)

Vanaf 1 januari 2022 kunnen schadevrije jaren opgebouwd door een overledene worden overgedragen aan de partner die achterblijft. Dit geldt voor verzekeraars die zijn aangesloten bij het Verbond van Verzekeraars. Daarvoor moet je een verzoek indienen bij de autoverzekeraar.

Bron: Rijksoverheid

Op het beeldmateriaal op de website van RTV Westerwolde rusten auteursrechten.