WESTERBORK – Na twee jaar herdenken in alternatieve vorm kan de Dodenherdenking bij het Nationaal Monument Westerbork dit jaar, op 4 mei 2022, doorgaan in haar traditionele vorm waarbij bezoekers welkom zijn. Tijdens de jaarlijkse dodenherdenking op de historische plek worden de slachtoffers van de Holocaust,die via kamp Westerbork uit Nederland zijn weggevoerd, herdacht. In het programma spelen ook dit jaar kampoverlevenden en jongere generaties een belangrijke rol. Het herdenkingsprogramma begint op woensdag 4 mei 2022 om 19.00 uur met een Stille Tocht en is vrij toegankelijk voor publiek.
Gerdien Verschoor, directeur van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork onderstreept het belang van gezamenlijk herdenken op de historische plek. ‘Onze opdracht is herinneren en herdenken, juist nu. Dat hebben we twee jaar niet kunnen doen zoals we dat graag hadden gewild. Het is, voor ons, maar ook voor de overlevenden, nabestaanden en andere betrokkenen wezenlijk dat we nu weer samen kunnen komen om stil te staan bij de slachtoffers van de Holocaust en de gevolgen van oorlog.’
Westerbork was zeer onaangenaam
Holocaust overlevende Ronald Waterman was zeven jaar toen hij in mei 1942 geïsoleerd werd van zijn vriendjes in Delft. Hij moest een ster dragen en mocht niet meer naar school. Samen met zijn ouders komt hij in 1943 in kamp Westerbork terecht. ‘Westerbork was zeer onaangenaam. Elke dinsdag kwamen de veewagons. Als de trein vol wegreed, ebde de spanning weg, om in de loop van de week te stijgen.’ Op 4 september 1944 wordt het gezin gedeporteerd naar Theresienstadt waar hij ondanks de erbarmelijke omstandigheden de Tweede Wereldoorlog overleeft. Na de oorlog verzwijgt Ronald zijn Joodse identiteit tot enkele jaren geleden, uit angst voor antisemitisme. Op 4 mei spreekt hij een overdenking uit tijdens de herdenking bij het Nationaal Monument Westerbork.
Twee generaties
Holocaust overlevende Zoni Weisz spreekt met zijn kleindochter Nathalie Weisz over de doorwerking van de Tweede Wereldoorlog op jongere generaties. Zoni Weisz (1937) trok voor de oorlog, net als de meeste andere Sinti in Nederland, met zijn ouders, broertjes en zusjes rond in een woonwagen. In 1943 werd het rondtrekken door de nazi’s verboden. Tijdens de landelijke razzia op 16 mei 1944 werd ook het gezin Weisz opgepakt en naar kamp Westerbork overgebracht. Zonder Zoni. Hij zag op het station van Assen de deportatietrein met zijn familie naar Auschwitz-Birkenau vertrekken. ‘Het jasje van mijn zusje Rakli, mijn vaders ogen – ik zie ze nog altijd voor me alsof het gisteren was.’
Liederen van Josef Malkin op gedichten van Ida Vos
Operazangeres Channa Malkin verzorgt de muzikale bijdrage aan het herdenkingsprogramma, begeleid door Artem Belogurov op piano. ‘Het is voor mij een grote eer om de liederen van mijn vader Josef Malkin op gedichten van Ida Vos hier in Westerbork te zingen. Ida schreef deze gedichten ter nagedachtenis aan haar klasgenoten, die via deze plek zijn weggevoerd om nooit meer terug te keren. Zeker nu in deze roerige tijd blijft het belangrijk om de geschiedenis te herdenken, zodat dit soort verschrikkingen nooit meer kunnen gebeuren.’ Channa voerde de liederencyclus Zwarte Bloemen eerder uit in onder meer New York en Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam.
Westerbork in Woord
Voor de herdenking bij het Nationaal Monument Westerbork zoekt het Herinneringscentrum jong taaltalent. Westerbork in Woord is een poëziewedstrijd voor jongeren tussen de 13 en 21 jaar met het thema herdenken. De winnaar van de dichtwedstrijd mag zijn gedicht of spoken word voordragen op de dodenherdenking bij het Nationaal Monument Westerbork. Jongeren kunnen tot 11 april reageren.
Net zoals voorgaande jaren is het advies om met de fiets te komen en op tijd op het kampterrein aanwezig te zijn. De toegangsweg naar het kampterrein is vanaf 16.30 uur open voor auto’s.
De Dodenherdenking op 4 mei 2022 bij het Nationaal Monument Westerbork is live te volgen via RTV Drenthe. Het volledige programma van de Dodenherdenking zal in de komende weken bekend gemaakt worden op de website www.kampwesterbork.nl.
Ingezonden