Ik steek je een mes in de ribben; blog van Ellen Kruize

Foto: Annet Eveleens

OUDE PEKELA – Apothekersassistente Ellen Kruize heeft het boek: Educated Drugdealer geschreven. Het boek verscheen eind december. Ellen schrijft ook blogs. Dit is de laatste van de serie van vier. Alle personen in de verhalen zijn denkbeeldig.

Er is steeds meer agressie in de zorg. In het ziekenhuis, de huisartsenpraktijk en bij de apotheek. Het leeft in Nederland. We moeten veel meer vertellen en laten zien hoe het er achter de schermen aan toe gaat. Ik geef jullie graag een kijkje achter de balie. Werken als apothekersassistent, een prachtig vak. Met mooie en minder mooie kanten, zoals in elk vak.

Wat een heksenketel kan de apotheek zijn en wat is apothekersassistent een dynamisch vak. Eerder werden we pillendraaiers genoemd en tegenwoordig doosjesschuivers. We zijn echter veel meer dan dat. Of je nu in de apotheek werkt als bezorger, apothekersassistent of apotheker, wij staan klaar om de patiënt zo goed mogelijk te helpen. Dat doen we in goede en in kwade tijden.

Wij werken in de zorg en we helpen patiënten om hun medicijnen goed te gebruiken. Dat doen we door voorlichting te geven, door met patiënten, naasten en andere zorgverleners in gesprek te blijven. Wij worden apothekersassistent omdat zorgen in ons bloed zit. Ik wil iedereen met trots een kijkje in ons bijzondere vak geven.

Ellen neemt ons in een aantal blogs mee in de hectiek van haar vak.

Vandaag deel 4: Ik steek je een mes in de ribben

Stel je voor: je hebt een patiënt die een psychische aandoening heeft waardoor zijn humeur als een blad aan de boom omslaat van vrolijk naar één en al agressie. Dat is een van de grootste uit-dagingen die je kunt hebben aan de balie. Meneer de Wit is zo’n patiënt.

Meneer de Wit kwam zijn herhaalmedicatie ophalen. Ik haalde zijn medicijnen uit de afhaalkast en liep met het pakketje naar de balie. Hij gebruikte al jaren simvastatine en metoprolol. Het is niets nieuws voor hem. Tijdens het wachten was hij in gesprek met de andere patiënten en hij was nogal aanwezig. Op de ver-keerde manier. Ik wilde hem graag zijn pakket geven en de anderen weer rust gunnen. Om zijn aandacht te trekken zei ik: ‘Meneer de Wit, ik heb uw medicijnen hier voor u klaarliggen.’ Hij keek me aan, liep mijn kant op en ik las wat er op het recept stond. ‘Het is een ander merk dan u de vorige keer heeft gehad’, deelde ik hem met een vriendelijke blik mee.

Zijn gezicht veranderde. Hij pakte een doosje en riep: ‘Je weet toch dat ik altijd hetzelfde merk wil hebben en de huisarts heeft daar een verklaring voor ondertekend. Die rommel hoef ik niet, stom wijf! Ik ga nu naar de huisartsenpraktijk, ik vermoord die doktersassistenten en als je straks die andere medicijnen niet voor me hebt, dan steek in je een mes tussen je ribben.’

Ik deinsde achteruit. Hij liep vloekend de apotheek uit. Ik belde meteen de huisarts dat hij onderweg was. Ik had geen idee wat hij daar ging doen en een waarschuwing was wel op zijn plaats. Mijn benen trilden en ik balde mijn vuisten. Die middag was ik even niet meer in staat patiënten aan de balie te helpen.

Later die dag zat ik met mijn werkgever op het politiebureau. De agent zei: ‘Je kunt helaas geen aangifte doen. Het enige wat ik kan doen is een waarschuwing in het systeem neerzetten. We kunnen meneer een bezoekje brengen.’

Was deze situatie mijn schuld, was het meneer de Wit zijn schuld? Kun je een patiënt met schizofrenie veroordelen voor zijn reactie?

Dit waren dagelijkse discussies die veel energie kostten, maar helemaal niets met ons werk te maken hadden. Het preferentie-beleid heeft voor veel collega’s het werk negatief beïnvloed. Wij legden uit, dat mensen hetzelfde medicijn krijgen van een andere fabrikant. De hulpstoffen kunnen anders zijn, maar het medicijn en de sterkte blijft gelijk. De keuze van dit merk ligt bij de zorg-verzekering en overheid. De assistenten aan de balie zijn de sjaak, wij mogen deze vervelende boodschap met de patiënt commu-niceren! Natuurlijk moeten we met zijn allen de zorgkosten laag houden. Geen enkele apotheek zal dat tegenspreken. Maar de patiënten zijn er niet mee geholpen, zij wisselen steeds van merk.

In 2005 werd het preferentiebeleid ingevoerd. Maar al voordat het beleid van kracht was, stond het ene na het andere merk al in nazending. Het kon niet eens meer geleverd worden. Je had het niet in de kast liggen. Want je had wel merk A, B en C, maar niet merk D. Elk jaar kwamen er meer regels bij. Die stapel met recep-ten die je niet kon klaarmaken, vanwege de naleveringen, werd steeds groter. Nederland kwam als laatste aan de beurt bij de fabrikanten, want we betaalden het minste.

Het preferentiebeleid levert, ook nu nog, regelmatig fouten op. Sommige patiënten zien het nieuwe merk aan voor een nieuw medicijn, naast hun huidige medicatie. Het kost in de apotheek enorm veel tijd om met iedereen in gesprek te blijven en uit te leggen hoe het zit. Het geeft veel ergernis en het beïnvloedt de communicatie tussen de apothekersassistent en de patiënt op een negatieve manier. De regeldruk is nog groter geworden.

Willen we dat zo houden?

Hetzelfde medicijn in een ander jasje. Een enkele patiënt merkt het verschil. Om het ‘oude’ merk te behouden, kun je met de arts in gesprek gaan. In sommige gevallen is er een medische nood-zaak voor het niet-preferente merk. Dan is er wel sprake van een vergoeding. Een apotheek die een ander merk aflevert, wordt ook nog eens gekort op de vergoeding. Tegenwoordig is er bijna niemand meer die een dergelijke verklaring krijgt. De eisen zijn zo aangescherpt, dat je als patiënt bijna geen keuze hebt. Slikken die handel of zelf betalen.

Elke dag staan we als apothekersassistenten klaar om de beste zorg te leveren. Ook voor meneer de Wit. Bij hem was dit de druppel, en met hem zovelen. Na het incident met deze verbale agressie, ben ik me anders gaan voelen aan de balie. Vanaf dat moment was ik meer op mijn hoede.

Medische Noodzaak M.N.
In de tijd dat ik in de apotheek werkte, kwam deze regelgeving net op. Op dit moment krijgen patiënten niet zomaar M.N. op het recept. Er zijn strikte eisen waar de patient aan mee moet werken. Naast die eisen worden apotheken gekort door de zorgverzekering als ze mensen een ander merk geven.

Simvastatine
Remt de aanmaak van cholesterol in de lever en verlaagt het cholesterol- en vetgehalte in het bloed.

Artsen schrijven het voor bij een te hoog cholesterolgehalte of een combinatie van te veel cholesterol en te veel vet in het bloed. Ook schrijven artsen het voor aan mensen die een verhoogd risico op hart-vaatproblemen hebben, zoals bij angina pectoris of diabetes mellitus.

Metoprolol
Het verlaagt de bloeddruk, vertraagt de hartslag en vermindert de zuurstofbehoefte van het hart.

Artsen schrijven het voor bij hoge bloeddruk, pijnlijk en drukkend gevoel op de borst (angina pectoris), hartritmestoornissen, migraine, te snelle schildklierwerking, een hart dat minder goed pompt (hartfalen) en na een hartaanval (hartinfarct).

Agressie en angst – Ben je weleens in een enge of nare situatie beland tijdens je werk, hoe ging dat?

Ik wil bij deze vraag geen namen zetten, omdat het om redelijk gevoelige informatie gaat. Het moet voor eens en voor altijd duidelijk zijn dat agressie en geweld van bezoekers/patiënten niet in de zorg thuishoort.

3 – Ik ben een keer bedreigd. Een onbekende man kwam de apotheek binnen en leek gewoon te wachten in de publieksruimte. Ineens stond hij naast me toen ik backoffice zat in de apotheek en eiste zijn medicijnen die ik niet had, omdat hij geen cliënt van ons was. Hij zag er eng uit met veel kettingen aan zijn broek, een verslaafd type. Hij heeft mij niet aangeraakt, maar wel geschreeuwd en mij gedwongen zijn medicijnen te pakken. Gelukkig hielp de apotheker mij om hem weer naar de publieks-ruimte te praten. Daarna kwam zijn begeleider binnen en die heeft hem uiteindelijk weer meegenomen.

4 – Ja. We hadden een klant die een psychische stoornis heeft. Die was ervan overtuigd dat de apotheker hem ziek had gemaakt, omdat er jaren geleden een bepaald middel niet leverbaar was en hij een alternatief kreeg. Hij schold mijn collega uit, bedreigde de apotheker en viel mijn collega en de apotheker aan. Gelukkig was hij niet heel sterk, en hielpen de bezorger en een andere klant in de apotheek hierbij. Later kwam de politie. De klant heeft een nacht bij de politie gezeten en een straatverbod van twee jaar gekregen.

5 – Een paar keer. Een keer omdat meneer het belachelijk vond dat ik een eerste uitgifte tarief rekende voor iets wat hij vijf jaar eerder voor het laatst had gekregen. Toen slingerde hij de medicijnen met bijbehorende info letterlijk naar mijn hoofd en maakte hij mij voor van alles en nog wat uit. En onlangs omdat er een duur verslavingsgevoelig product langdurig in nazending stond. We moesten maar zorgen dat we het kregen anders sloeg hij de hele boel kort en klein.

8 – Ja, dat was nog in de openbare apotheek tijdens een nacht-dienst. Dreigingen van ‘ik wacht je wel op’. Al snel daarna kwam er beveiliging voor de assistenten bij het verlaten van de apotheek tijdens een late dienst. En een keer een cliënt die omviel in het dienstruimte hokje. De huisarts die dienst deed kwam, maar het bleek slechts een kwestie van te veel alcohol. Toen heeft de politie hem maar meegenomen.

Ingezonden

Op het beeldmateriaal op de website van RTV Westerwolde rusten auteursrechten.