PIETERBUREN – Hieronder vindt u twee nieuwsberichten van Zeehondencentrum Pieterburen.
Verontrustend: aantal verstrikte zeehonden verdubbeld in 2024
Steeds meer zeehonden raken verstrikt in zwerfafval. Het Seal Response Team, opgericht door de drie opvangcentra in Nederland, kreeg in 2024 maar liefst 77 meldingen van verstrikte dieren. Dit is een ruime verdubbeling ten opzichte van de 38 waarnemingen in 2023.
Juist vanwege de stijgende aantallen van verstrikte dieren werd in 2022 het Seal Response Team opgericht, een initiatief van de drie Nederlandse zeehondencentra – Ecomare, Zeehondencentrum Pieterburen en A Seal. Dit team van speciaal opgeleide dierverzorgers en dierenartsen zet zich in om verstrikte zeehonden te bevrijden en hun overlevingskansen te vergroten.
Cijfers die alarmbellen doen rinkelen
De cijfers over 2024 laten een verontrustend beeld zien: er werden 77 meldingen van een verstrikte zeehond gemaakt. Eén zeehond wist zichzelf te bevrijden. Bij dertig dieren konden zeehondenwachters ter plekke ingrijpen en de dieren direct bevrijden uit hun benarde positie.
31 dieren werden na de eerste melding niet meer gevonden. De situatie van deze zeehonden is onbekend. Zeven zeehonden hebben de verstrikking niet overleefd. Vier zeehonden waren slecht aan toe, maar kregen een tweede kans in een van de opvangcentra.
Pup Balloon raakte verstrikt in een wensballon
Een schrijnend voorbeeld hiervan is zeehondenpup Balloon, die zonder moeder werd gevonden terwijl ze sabbelde op het scherpe koord van een wensballon. De zeehondenwachter kon het ter plekke uit haar keel verwijderen, maar ze is wel voor controle naar Zeehondencentrum Pieterburen gebracht.
Ze had geen permanente schade opgelopen en kon na enkele maanden zorg gezond weer worden vrijgelaten.
Waarom deze stijging?
De grootste oorzaak van verstrikkingen zijn zogeheten ‘spooknetten’: stukken visnet die losraken en in zee blijven drijven. Dit gebeurt wanneer netten haken aan een object onder water en scheuren. Hoewel vissers, strandopruimers en duikinitiatieven zoals Duik de Noordzee Schoon een belangrijke rol spelen bij het verwijderen van dit afval, blijft er nog altijd veel achter. Dit afval vormt een blijvend risico voor zeehonden en andere dieren.
Preventie is de eerste stap
Hoewel het bevrijden van verstrikte zeehonden van levensbelang is, ligt de kern van de oplossing in preventie. Het voorkomen van zwerfafval in zee, in combinatie met initiatieven om afval actief te verwijderen, is essentieel om het aantal verstrikkingen terug te dringen.
De stijging in 2024 benadrukt dat we niet langer kunnen wachten. Het Seal Response Team roept op tot meer bewustwording en gezamenlijke inspanningen om de zeeën schoner en veiliger te maken voor zeehonden en andere dieren.
Het Seal Response Team in actie
Het Seal Response Team is opgericht om direct hulp te bieden aan verstrikte zeehonden. Omdat deze dieren vaak minder mobiel zijn, blijft de kans groot dat zij in de buurt van eerdere meldingen worden aangetroffen. Het team vaart meerdere keren per jaar uit naar deze locaties om de zeehonden te bevrijden.
Afhankelijk van donaties
Het Seal Response Team kan zijn waardevolle werk alleen voortzetten met behulp van donaties en giften. Om ook in 2025 zeehonden in nood te blijven redden, is elke bijdrage van grote betekenis. Zowel kleine als grote donaties helpen het team uit te varen en kwetsbare dieren de zorg te bieden die zij hard nodig hebben. Samen kunnen we het verschil maken voor verstrikte zeehonden.
Zeldzame zwarte zeehondenpup in Zeehondencentrum Pieterburen
Zeehondencentrum Pieterburen heeft een bijzondere pup in de opvang: Ebbie, een melanistische grijze zeehond. Melanisme is een zeldzaam fenomeen waarbij dieren volledig zwart zijn door een overproductie van het pigment melanine. Bij zeehonden komt dit maar heel zelden voor, wat Ebbie een unieke verschijning maakt. De laatste keer dat het Zeehondencentrum een melanistische zeehond opving was in 2017.
Ebbie werd op 3 januari binnengebracht in het Zeehondencentrum, toen ze naar schatting tussen de zeven en tien dagen oud was. Bij aankomst had ze nog haar witte geboortevacht (lanugo), zoals alle pasgeboren grijzezeehondenpups. Tot grote verrassing van de verzorgers kwam er afgelopen week onder de witte babyvacht een pikzwarte zeehond tevoorschijn.
Wat is melanisme?
Melanisme is het tegenovergestelde van albinisme; waar bij albinisme pigment ontbreekt, is er bij melanisme juist een overschot aan melanine, wat resulteert in een volledig zwarte kleur. Hoewel melanisme bij verschillende diersoorten voorkomt, is het bij zeehonden zeer zeldzaam.
Voor een zeehond in Nederland heeft een zwarte vacht geen voor- of nadelen. Zeehonden staan aan de top van de voedselketen in de Waddenzee en hebben geen natuurlijke vijanden, waardoor hun kleur geen invloed heeft op hun overlevingskansen.
Ook voor de dierenartsen is het dier niet anders dan de andere pups. “Voor ons maakt het geen verschil. Voor zover wij weten, heeft melanisme geen invloed op de gezondheid van de zeehond,” legt Ana Rubio-Garcia uit, hoofd Diergeneeskunde, Zorg en Onderzoek bij Zeehondencentrum Pieterburen. “Het maakt haar gewoon een bijzonder mooie verschijning.”
Ebbie werd lastiggevallen
Ebbie werd gered van een strand in Noord-Holland omdat ze door strandgangers en honden werd lastiggevallen. Strandingscoördinator Emmy Venema: “Het was voor haar een onveilige plek, maar verplaatsen zou betekenen dat we haar wellicht onbedoeld bij haar moeder weghalen. Daarom was opvang de enige optie.”
Bij haar intake bleek Ebbie alert en actief, hoewel ze wel enkele verwondingen en littekens had. Het Zeehondencentrum monitort Ebbies gezondheid en ontwikkeling zorgvuldig en zorgt ervoor dat ze alle nodige zorg krijgt om weer volledig aan te sterken. Zodra Ebbie sterk genoeg is en haar eigen voedsel kan vangen, zal ze worden vrijgelaten in haar natuurlijke leefomgeving.
Bekijk Ebbie en andere pups 24/7 live
Het Zeehondencentrum is sinds 6 januari tijdelijk gesloten voor bezoekers om zich klaar te maken voor de verhuizing naar Lauwersoog. Om Ebbie toch te kunnen bekijken, heeft het centrum een livestream van het Binnenbad waar zij en een aantal andere pups 24/7 zichtbaar zijn. De livestream is te vinden via de website van het Zeehondencentrum en op het YouTube-kanaal.
Zeehondencentrum Pieterburen
