Wanneer mag je een foto van iemand anders gebruiken?

Auteursrecht is iets ingewikkelds. De ene keer mag je wel een foto van iemand gebruiken en de andere keer niet. Teksten vallen ook onder het auteursrecht. Een tekst kopiëren mag niet, maar als je de tekst herschrijft dan mag het weer wel.

Auteursrecht: wat is het precies?
Het auteursrecht is het exclusieve recht dat de maker van een werk heeft om zijn werk openbaar te maken of te verveelvoudigen. Waar het op neer komt is dat alleen de maker van de foto, de tekst, het ontwerp of de software dit op de markt mag brengen en mag kopiëren. Als jij een foto van het internet haalt en gebruikt in je nieuwsbrief, dan mag dat dus niet. Dan maak je een inbreuk op andermans auteursrecht.

Hoe voorkom je dat iemand er met jouw idee vandoor gaat?
Tegenwoordig is het lastig om in de gaten te houden of jouw foto, ontwerp of tekst wel echt alleen door jou gebruikt wordt. Toch kun je een flinke boete krijgen als de auteur van een item erachter komt dat jij, zonder toestemming, zijn item gebruikt. De eigenaar kan dan een auteursrecht advocaat inschakelen om zijn gelijk te halen. In de meeste gevallen zal dit leiden tot het verplicht verwijderen van de foto, tekst of het ontwerp. Of tot het plaatsen van een rectificatie, of je krijgt een boete opgelegd.

Wat moet je doen als je merkt dat iemand jouw ontwerp gebruikt?
Dan kun je allereerst diegene erop aanspreken. Misschien wist hij of zijn niet dat jouw ontwerp niet rechtenvrij was. Wil diegene het niet aanpassen? Dan kun je contact opnemen met bijvoorbeeld een partij als Lawfox. Zij zijn gespecialiseerd in het beschermen van privacy, intellectueel eigendom, octrooi en conflicten op het gebied van auteursrecht.

Hoe groot is de kans om jouw zaak te winnen?
Als er echt sprake is van het onterecht gebruiken van jouw tekst, ontwerp, foto of iets dergelijks, dan is de kans groot dat je wint. Je moet wel aan kunnen tonen dat jij echt de eigenaar bent van die tekst, foto of ontwerp. Kun je dat niet aantonen? Dan is de kans op winst een stuk kleiner.

Een advocaat zal je hierin goed advies kunnen geven. Als zij denken dat je de zaak niet kunt winnen, dan zullen ze dit direct aangeven. In de meeste gevallen nemen ze de zaak dan ook niet aan. Zien ze wel mogelijkheden, dan moet je zelf de afweging maken of je het waard vindt om een zaak aan te spannen. Advocaten zijn behoorlijk duur. Doe dit dus alleen als je er meer voordelen dan nadelen uit kunt halen.

Hoe kun je voorkomen dat jouw foto’s onterecht worden gebruikt?
Dat is tegenwoordig erg lastig. Je kunt een watermerk in je foto’s plaatsen, maar dat geeft nog geen garantie dat je foto niet gebruikt wordt zonder jouw toestemming. Tegenwoordig kun je allerlei foto’s via het internet vinden. En voor veel mensen is het niet duidelijk dat je dit soort foto’s niet altijd mag gebruiken.

Op het beeldmateriaal op de website van RTV Westerwolde rusten auteursrechten.